Vorig jaar had ik een vervelende ervaring. Het was een
prachtige voorjaarsdag, en ik moest binnen zitten voor een Zoomvergadering van
de natuurclub waarvoor ik in de kascommissie zat. Toen het ging over acties om een
breder publiek te bereiken opperde ik dat we een standje op de markt met
eetbare planten konden inrichten, om allochtonen te bereiken. De hele goegemeente viel over mij heen. Hoe
haalde ik het in mijn hoofd om het woord allochtoon te gebruiken. Dat moest een
persoon met een migratieachtergrond zijn. En ik had er al zo de pest in dat ik
binnen moest zitten. En die memo over het gebruik van het woord allochtoon had
mij nooit bereikt.
Een paar weken later zei mijn collega, een Afghaanse
vluchteling, tegen mij: kun je deze allochtoon even helpen. Ik stoof op, wat
zeg jij daar, allochtoon, dat woord mag je niet gebruiken. Hij zei dat hij zich
pas echt gediscrimineerd voelt als iemand over hem praat als een persoon met
een migratie achtergrond. Nou ja, ik noem hem gewoon accountant.
Maar nu is er dus een boekje uit van het genootschap Onze
Taal dat over woorden gaat, die je beter niet meer kunt gebruiken. Omdat ik met
mijn suffe hoofd secretaris van de Ondernemingsraad ben geworden en alle
correspondentie van de Ondernemingsraad doe, leek het mij wel een goed idee om
het boek aan te schaffen. Om herhaling van verkeerd taalgebruik te voorkomen.
Ik ben wat wijzer geworden: Een vrouw die directeur is kun je gewoon directeur noemen en geen directrice. Maar als iemand van beroep schrijfster is dan zeg je schrijfster, maar als ze het erbij doet zeg je schrijver. Dus Anna Enquist is schrijfster en ik ben de schrijver van de stukjes van de OR. Een beetje ingewikkeld, vind ik.
Een allochtoon kun je beter bi-cultureel noemen. En iemand
noem je geen Turk maar iemand met een Turkse achtergrond. Iemand is niet meer
homofiel maar een persoon met homofiele geaardheid. Dit is omdat iemand meer is
dan alleen maar homofiel.
Verder gaat het boekje in op m/v/x. Ik vind het altijd maar
onzin dat zelfs als ik een tube tandpasta bestel via internet, ik moet opgeven
of ik een vrouw of man ben. Omdat op het verzendlabel dan de mevrouw of
mijnheer komt te staan. Laat het weg en je bent van een heleboel gelazer af.
Maar ik moet zeggen dat ik na het lezen van het hoofdstuk nog steeds niet zeker
ben van het juiste gebruik van hen.
Ook gaat het boekje in op de 7 vinkers. Ook alweer een memo
dat ik even gemist had. En het is nog een hele rel geweest omdat het een boekje
is geschreven door een 7 vinker, terwijl het probleem al eerder werd gespot
door een vrouw maar toen geen aandacht kreeg. Als je de volgende zaken kan
afvinken ben je een 7 vinker:
V Minstens 1 hoog opgeleide of vermogende ouder
V Minstens 1 in Nederland geboren ouder
V Man
V Hetro
V Wit
V Vwo
V Universiteit
Maar er bestaan ook 2-, 3- 4,- 5- en 6-vinkers. En deze
woorden zijn allemaal opgenomen in het woordenboek van nieuwe woorden! Ook het
woord zevenvinkjesmannenclub wordt gebruikt i.p.v. oldboysnetwork.
Een laatste quote uit het boek waar ik wel achter kan staan:
Privilege is when you think something is not a problem because it’s not a
problem to you personally.
Tip van de week:
Als je je verveelt kun je op marktplaats zoeken op gratis en
binnen 3 km. En dan gaan kijken wat er in de buurt in de aanbieding is.
Hetero, mag je dat nog zeggen? Is dat geen cis geworden ofzo 1š¤£š¤£
BeantwoordenVerwijderen'Homoseksuele gerichtheid' moet ik het noemen als ik anti-discriminatie-rapportages schrijf. Als schrijver, niet als schrijfster. 'Blank' en 'donker' mag ook niet meer, dat is nu 'wit' en 'zwart', wat ik eigenlijk racistischer vind klinken.
BeantwoordenVerwijderenEr is een boek he, over de zeven vinkjes. Van Joris Luyendijk (dat -heel origineel- 'De zeven vinkjes' heet). Ik heb het nog niet gelezen, maar andere boeken van hem vond ik goed. Wat ik ook nog niet gekeken heb, maar een must schijnt te zijn, is de npo-serie 'Reference man', waarin duidelijk wordt hoe heel de maatschappij is ingericht op de witte man van 1.75m en 80 kilo.
Wat heb je zoal op Marktplaats gevonden?
Ik was op marktplaats op zoek naar gratis stenen voor mijn geveltuintjes. Maar toch maar naar de Gamma gegaan. Ik heb het boek de zeven vinkjes gereserveerd bij de bieb. Dus misschien volgt er nogmaals een blog over.
VerwijderenInteressant stukje! Voor mij blijft het schrijfster en directrice. Vind het allemaal doorgeslagen geneuzel. Het beroep 'piloot' is eigenlijk heel vooruitstrevend geweest. Of juist conservatief?
BeantwoordenVerwijderenGelukkig ben ik accountant en bestaat er niet zoiets als accountantinnetje.
VerwijderenDenk niet dat ik dit boek ga lezen, maar ik vind jouw stukje wel heel grappig, vooral over die Afghaanse collega, geweldig!
BeantwoordenVerwijderenGek, dat van die schrijver en schrijfster. Ik zou gewoon altijd schrijver zeggen. En als je al onderscheid gaat maken of iemand het 'erbij' doet (raar onderscheid trouwens), zou ik misschien eerder geneigd zijn het andersom doen. Schrijver klinkt als een echt beroep, en schrijfster als een hobby, maar dat komt dan waarschijnlijk weer doordat ik de seksistische denkbeelden van de maatschappij geĆÆnternaliseerd heb. Dus misschien dat ze het daarom expres hebben omgedraaid?
Ik denk met dit soort boeken wel: wie ben jij nou helemaal dat jij bepaalt hoe ik iets moet zeggen? Uiteindelijk moeten we daar met zijn allen een beetje zien uit te komen. Taal is iets dynamisch, en hoort mee te veranderen met de tijd waarin we leven. Maar gekunsteld en geforceerd taalgebruik verdwijnt ook weer als sneeuw voor de zon, zoals 'joenit' en 'feministies' de jaren 70/80 uiteindelijk ook niet overleefd hebben.
Ben het met de Verdubbeldame eens, wit en zwart klinkt veel racistischer. En het klopt ook niet, niemand heeft die kleuren. 'Bleek' of 'donker' zou kunnen, maar daar zit nog een heel spectrum aan kleuren en tinten tussen, net als bij LHBTQIAP.
Het boek is juist van het genootschap onze taal om wat duidelijkheid te scheppen in de huidige correcte manier van aanspreken. Ik vond het wel interessant dat alle kranten een eigen handboek hebben voor welke woorden wel en niet kunnen. Daar heb ik nooit bij stilgestaan.
VerwijderenNou zeg, ik ging kijken wat LHBTQIAP ook weer was, en had meteen blog-inspiratie... Dankjewel!
BeantwoordenVerwijderenIk ga snel naar je blog kijken
BeantwoordenVerwijderenIk dacht even dat je ging vertellen dat het woord 'standje' niet meer mocht gebruiken, dat men daar over viel. Als ik dat in de klas gebruik liggen ze dubbel van de lach, want pubers denken dan meteen aan wat anders!! Wat een gedoe toch met die verschillende omschrijvingen van mensen die hier niet geboren zijn. En wat kleur betreft, ik ben weleens rood (van schaamte) soms grijs (van ellende) heel soms groen (van jaloezie) en ook wel eens bruin (van een zonnetje). Maar wit?? Nooit!
BeantwoordenVerwijderen